Ondanks de hoge energieprijzen en inflatie blijft in de techniek de vraag naar medewerkers onverminderd groot. En dan vooral naar goed opgeleide mensen, die niet alleen weten wat er nu speelt binnen hun vakgebied, maar ook wat de nieuwste ontwikkelingen zijn. Bedrijfsopleider Tetrix heeft daarom toekomstgerichte, flexibele kennismodules ontwikkeld op MBO4+ niveau voor het bijscholen en omscholen van jongeren en volwassenen die werken in de techniek of daarvoor opgeleid worden.
De modules zijn ontwikkeld in het door A+O Metalektro gefinancierde project Smart Suppliers, vertelt manager onderwijs Richard Baauw. “Dit project is een samenwerkingsverband van 20 Noord-Hollandse toeleverende maakbedrijven, Tetrix, Hogeschool Inholland en Parbleu. ,,Deze bedrijven zijn in de regio bezocht om te inventariseren wat ze doen en aan welke kennis behoefte is. Denk aan het leren werken met een lasrobot, of het automatisch beladen van een freesbank met behulp van een cobot. Over dit soort onderwerpen heeft Tetrix twaalf kennismodules ontwikkeld waarin de theorie wordt uitgelegd met behulp van video’s, aangevuld met opdrachten. Deze modules zijn in november en december getest door medewerkers van de aangesloten bedrijven en worden nu aangeboden op het digitale techniek leerplatform oZone.’’
‘Meet and greet’
De onderwerpen van de modules zijn geselecteerd door de deelnemende bedrijven, vertelt Richard. ,,Er zijn drie groepen – mechatronica & industriële automatisering, service & onderhoud en constructie & bewerkingstechnologieën, – met ieder vier modules. Het zijn ‘Meet & Greet’ modules: ze gaan niet extreem de diepte in, maar zijn bedoeld om de drempel te verlagen voor bedrijven om vernieuwende technieken te gaan gebruiken en om leerlingen voor te bereiden op wat ze kunnen tegenkomen als ze bij een technische werkgever aan de slag gaan. Er is bijvoorbeeld een module sensortechniek. Daarin wordt uitgelegd wat sensoren zijn, wat ze kunnen herkennen en waar ze kunnen worden toegepast. In de bijbehorende opdrachten kunnen deelnemers ontdekken hoe je met sensoren en het ‘internet of things’ machines op afstand kunt monitoren. Andere modules gaan over augmented reality en hoe je dat kunt inzetten bij service & onderhoud of over het draaien en frezen op CNC machines via simulatietechniek, wat inhoudt dat je eerst op een computer de opdracht programmeert om te zien of het resultaat wordt zoals bedoeld, voordat je het product daadwerkelijk gaat maken.’’
Drempel verlagen
De laagdrempeligheid van de modules is de kracht, benadrukt Richard. ,,Smart Suppliers zijn bedrijven die zoeken naar vernieuwende technieken. Wat echter remmend werkt is dat medewerkers er soms minder voor open staan. Een deel vindt automatisering ingewikkeld, anderen zijn bang dat robots hun werk gaan overnemen. Soms krijgen medewerkers ook geen tijd om nieuwe dingen te leren. Wat we tijdens dit project bovendien ontdekt hebben, is dat er met name kleine bedrijven zijn die nog nauwelijks hebben nagedacht over de toepassing van robots en cobots in hun productieproces. Met deze modules laten we juist deze mensen kennis maken met de nieuwe mogelijkheden en laten we zien dat het inzetten van deze smart technieken eigenlijk best meevalt en het zelfs een slimme investering kan zijn om repeterend werk over te laten aan robots. Als voorbeeld noem ik vaak Teams. Drie jaar terug ging iedereen voor elk overleg naar elkaar toe. Nu hebben we met elkaar ontdekt hoe makkelijk het online vergaderen eigenlijk is en dat zo’n nieuwe techniek veel minder ingewikkeld is dan we vooraf dachten.’’
Praktijkoefeningen
Jongeren in opleiding en medewerkers van bedrijven kunnen de modules online volgen op eigen gekozen momenten. Maar niet ieder bedrijf heeft robots in huis of AR-technieken ter beschikking. Daarom staan die faciliteiten bij Tetrix in Heerhugowaard, legt Richard Baauw uit. ,,Wij hebben bijvoorbeeld cobots, waarmee deelnemers kunnen oefenen. Bedrijven brengen zelf projecten in. Bij de bedrijven zit namelijk de kennis en praktijkervaring die nodig is om modules te maken die aansluiten bij alle medewerkers in de techniek. De onderwerpen zijn daardoor niet alleen geschikt voor de beginnende medewerker in de techniek, maar ook voor de gevorderde.’’
Verbinding houden
Het maakt Richard enthousiast dat hij de kans krijgt om het onderwijs op deze manier te vernieuwen. ,,Het is voor ons cruciaal dat we de verbinding houden met het bedrijfsleven en een idee houden wat het techniekvak inhoudt, zodat we met onze opleidingen kunnen blijven aansluiten bij de wensen van ondernemers. Dit is voor ons een mooie kans om in contact te komen en blijven met bedrijven en kennis uit te wisselen. Maar het belangrijkste is dat we met elkaar zoveel mogelijk mensen op een professionele manier aan het werk willen hebben in de techniek. Dat kunnen wij niet alleen voor elkaar krijgen, dat kunnen de bedrijven niet alleen. Dat moeten we samen doen. Daar is zo’n project als dit perfect voor.’’